Czy medytacja i pranajama są formą treningu?

To pytanie nie jest tak oczywiste, jak mogłoby się wydawać. Wszystko zależy od kontekstu – od tego, kogo i o co pytamy, nie każda medytacja i pranajama są rzeczywiście praktyką. Jeśli medytacja i pranajama traktowane są jako szybkie narzędzie łagodzenia napięć, redukcji stresu lub jako doraźny i łatwy sposób na radzenie sobie z emocjami, trudno mówić tu o treningu umysłu w sensie głębokim i rzeczywistym. … Czytaj dalej Czy medytacja i pranajama są formą treningu?

Międzynarodowa konferencja naukowa „Trajektorie jogi: recepcja i transformacja”, 20-21 czerwca 2025

[ENGLISH VERSION BELOW] W czerwcu obchodzimy Międzynarodowy Dzień Jogi – święto, które przypomina o tym, że joga nie jest jedynie formą ćwiczeń fizycznych, lecz głęboką, wielowymiarową tradycją zakorzenioną w duchowej refleksji nad naturą człowieka, ciała, świadomości i kosmosu. W obliczu współczesnych wyzwań cywilizacyjnych – kryzysu zdrowia psychicznego, przeciążenia informacyjnego, oddzielenia od natury i siebie nawzajem – przesłanie jogi staje się nie tylko aktualne, ale wręcz … Czytaj dalej Międzynarodowa konferencja naukowa „Trajektorie jogi: recepcja i transformacja”, 20-21 czerwca 2025

Pratjahara – między zmysłami a umysłem

Są takie momenty w praktyce jogi, gdy coś się zatrzymuje. Świat, który jeszcze przed chwilą wywierał wpływ, nagle… nie dotyka, nie oddziaływa, nie martwi. Kolor poranka za oknem przestaje być bodźcem. Brzęczenie telefonu traci moc. Dźwięk, zapach, dotyk – one nadal istnieją, ale jakby już bez praw do decyzji. I wtedy pojawia się ona – pratjahara – jedna z najbardziej subtelnych i jednocześnie bardzo konkretnych technik klasycznej … Czytaj dalej Pratjahara – między zmysłami a umysłem

Tantra i neotantra – filozoficzne korzenie i współczesne przemiany

Indyjska tantra, przez wieki spowita tajemnicą i często niezrozumiana, jest jednym z najbogatszych i najbardziej złożonych nurtów duchowych w historii Azji Południowej. Od swoich mistycznych korzeni, sięgających VIII w., po współczesne adaptacje w ramach tzw. neotantry, tantra stała się tematem licznych kontrowersji oraz fascynacji na całym świecie. Czy dzisiejsza neotantra z jej naciskiem na sferę seksualną, jest odzwierciedleniem średniowiecznej tradycji tantrycznej? Czy może stanowi jej … Czytaj dalej Tantra i neotantra – filozoficzne korzenie i współczesne przemiany

Kundalini w sanskryckich pismach jogi indyjskiej

Znane nam style praktyki jogicznej jak hatha, ashtanga, kriya, kundalini… zapożyczają klasyczne nazwy zaczerpnięte z filozofii jogi, by określić nimi współczesne, czyli powstałe w XX w., formy praktyki jogicznej, głównie posturalnej, czyli asanicznej. Warto zatem zadać pytanie, ile wspólnego wspomniane style mają z tradycją jogi — czy hatha joga spełnia zalecenia literatury hathajogicznej, czy ashtanga joga Pattabiego Joisa idzie za naukami ośmioczłonowej ścieżki jogicznej Patańdźalego, … Czytaj dalej Kundalini w sanskryckich pismach jogi indyjskiej

W trosce o dobrostan młodzieży (ebook)

Ebook W trosce o dobrostan młodzieży. Ćwiczenia relaksacyjno-uważnościowe z wykorzystaniem jogi i  tutoringu autorstwa dr Klaudii Bączyk-Lesiuk oraz dr Niny Budziszewskiej jest unikatowym, jedynym na polskim rynku, zbiorem ćwiczeń opartych m.in. o pracę z oddechem, stanowiącym efekt kilku miesięcy pracy i bazującym na naszym doświadczeniu zarówno w szkole, jak i w naturalnych himalajskich warunkach. Zaniepokojone pogarszającym się stanem psychofizycznym młodych ludzi, postanowiłyśmy zebrać materiał liczący … Czytaj dalej W trosce o dobrostan młodzieży (ebook)

Joga jest zręcznością w czynach

Znacie pewnie takie definicje jogi jak stabilność, równowaga, jedność, koncentracja, wyciszenie, spokój… Wszystkie je możemy w różnych tekstach indyjskiej literatury jogicznej znaleźć. Do mnie jednak od pewnego czasu przemawia trochę odmienna definicja jogi, zaczerpnięta z Bhagawadgity 2.50: joga jest zręcznością w czynach. योगः कर्मसु कौशलम् || yogaḥ karmasu kauśalam || A bazując na tłumaczeniach polskich badaczy kultury indyjskiej: „Joga jest sztuką działania.” (Wanda Dynowska)„… joga … Czytaj dalej Joga jest zręcznością w czynach

Sanskryt w jodze – czy współcześnie jogin/i potrzebuje sanskrytu?

Do tego, że sanskryt jest światowym dobrem kultury, nie trzeba nikogo przekonywać. Literatura spisana w tym języku wywarła ogromny wpływ na rozwój filozofii oraz pewnych form literackich w świecie pozaindyjskim. Czy jednak współcześnie jest on jogince* i joginowi potrzebny? Tylnymi drzwiami wchodzi tutaj także pytanie o rolę i pozycję jogi w świecie współczesnym. Ogromna literatura dotycząca praktyki i filozofii jogi jest spisana w sanskrycie. Owszem, … Czytaj dalej Sanskryt w jodze – czy współcześnie jogin/i potrzebuje sanskrytu?

Pranajama dla codziennej praktyki

Pranajama jest praktyką oddechową, będącą częścią składową ośmioczłonowej ścieżki jogi klasycznej (radźajogi, czyli jogi królewskiej). Z jednej strony, pranajama może być wstępem do medytacji – kontrola oddechu odbywa się bowiem poprzez uważność nakierowaną na proces oddychania. Z drugiej strony, jest bardzo pomocna w praktyce jogi posturalnej, czyli w asanach. Klasycznie pranajama następuję po ugruntowaniu się w asanach, głównie siedzących, stworzonych do wielogodzinnych medytacji – dawniej … Czytaj dalej Pranajama dla codziennej praktyki