Samsara i powrót życia w tradycji jogicznej

W tym roku mija pięćdziesiąt lat od publikacji książki Życie po życiu dr. Raymonda Moody’ego – jednej z najgłośniejszych pozycji opisujących doświadczenia z pogranicza życia i śmierci (NDE). Książka, która poruszyła wyobraźnię milionów czytelników, dotyka tematu rzadko podejmowanego w zachodniej kulturze: tego, co dzieje się z człowiekiem, gdy ustaje oddech i milknie serce. Jednak w tym tekście nie będziemy stawiać pytań metafizycznych. Zamiast tego przyjrzymy się, jak … Czytaj dalej Samsara i powrót życia w tradycji jogicznej

7 zasad kultury indyjskiej, które ukształtowały jogę

Joga nie narodziła się w izolacji. Jej fundamenty są głęboko zakorzenione w indyjskiej wizji człowieka, czasu, życia i duchowej praktyki. To właśnie ta kulturowa macierz nadaje jodze sens, którego nie sposób sprowadzić wyłącznie do techniki ciała czy zestawu ćwiczeń oddechowych. Być może najstarsze ślady jogi sięgają jeszcze czasów Cywilizacji Doliny Indusu. W najstarszych hymnach Wed wybrzmiewa duchowa wrażliwość, która w kolejnych epokach dojrzeje do postaci systematycznej praktyki. Definicje … Czytaj dalej 7 zasad kultury indyjskiej, które ukształtowały jogę

Indyjskie korzenie jogi: filozoficzne podstawy ścieżki praktyki

Joga, jako jeden z najbardziej rozpoznawalnych fenomenów kulturowych Indii, stanowi nie tylko system ćwiczeń fizycznych czy zestaw technik oddechowych, lecz złożoną i głęboko osadzoną w indyjskim światopoglądzie ścieżkę egzystencjalną, duchową i poznawczą. Jej początki sięgają najdawniejszych warstw kultury subkontynentu – od symboliki cywilizacji Indusu, przez wedyjskie hymny, aż po klasyczne systemy filozoficzne i szkoły medytacyjne. W niniejszym tekście przyjrzymy się siedmiu podstawowym cechom, które pozwalają … Czytaj dalej Indyjskie korzenie jogi: filozoficzne podstawy ścieżki praktyki

Międzynarodowa konferencja naukowa „Trajektorie jogi: recepcja i transformacja”, 20-21 czerwca 2025

[ENGLISH VERSION BELOW] W czerwcu obchodzimy Międzynarodowy Dzień Jogi – święto, które przypomina o tym, że joga nie jest jedynie formą ćwiczeń fizycznych, lecz głęboką, wielowymiarową tradycją zakorzenioną w duchowej refleksji nad naturą człowieka, ciała, świadomości i kosmosu. W obliczu współczesnych wyzwań cywilizacyjnych – kryzysu zdrowia psychicznego, przeciążenia informacyjnego, oddzielenia od natury i siebie nawzajem – przesłanie jogi staje się nie tylko aktualne, ale wręcz … Czytaj dalej Międzynarodowa konferencja naukowa „Trajektorie jogi: recepcja i transformacja”, 20-21 czerwca 2025

Sanskryt w jodze – czy współcześnie jogin/i potrzebuje sanskrytu?

Do tego, że sanskryt jest światowym dobrem kultury, nie trzeba nikogo przekonywać. Literatura spisana w tym języku wywarła ogromny wpływ na rozwój filozofii oraz pewnych form literackich w świecie pozaindyjskim. Czy jednak współcześnie jest on jogince* i joginowi potrzebny? Tylnymi drzwiami wchodzi tutaj także pytanie o rolę i pozycję jogi w świecie współczesnym. Ogromna literatura dotycząca praktyki i filozofii jogi jest spisana w sanskrycie. Owszem, … Czytaj dalej Sanskryt w jodze – czy współcześnie jogin/i potrzebuje sanskrytu?

Aghori – nieustraszeni asceci

Parający się nieprzyzwoitymi rytuałami asceci, ludożercy, praktykujący w miejscach kremacji, przerażający – w taki oto sposób opisywani są aghori, pochodzący (prawdopodobnie) w prostej linii od kapalików, nosicieli czaszek. Gdy wnikniemy do wnętrza praktyki aghorich, ukaże się nam jednak zupełnie inna duchowa przestrzeń – miłość… Jak podaje Gavin Flood (Hinduizm, 2008, Rozdział 7. Śiwaizm i religia tantryczna), kapalikowie podobnie jak asceci nurtu lakula nosili kostury zakończone … Czytaj dalej Aghori – nieustraszeni asceci

Joga nie zaczyna się wraz z wejściem na matę…

Za kilka godzin lecę ponownie do Indii i tym razem to będą inne Indie. Nie jogiczne, nie himalajskie, nie backpackerskie. I tak właściwie to nie Indie się tak bardzo zmieniły, lecz w pewien sposób ja… Te kilka miesięcy od powrotu we wrześniu z Himaćal Pradeśu, i jego himalajskich przestrzeni niekończącego się błękitu i jasności, ukazało mi arkana jogi, których mój umysł, a przede wszystkim ciało … Czytaj dalej Joga nie zaczyna się wraz z wejściem na matę…

Tantryczny klasztor w TABO

Najpierw pomyślałam sobie: „kolejny buddyjski klasztor” na szlaku w Dolinie Spiti (stan Himaćal Pradeś). A jednak coś mnie ku niemu przyciągało… To przecież „najstarsze, wciąż aktywne, monasterium tradycji tybetańsko-himalajskiej w Indiach”. Tym razem nie było możliwości wynajęcia noclegu w przyklasztornych pokojach gościnnych (w przeciwieństwie do poprzednio odwiedzonych klasztorów w Kee i Dhankarze) i było mi trochę z tego powodu smutno. Nowy Klasztor Tabo jest małą … Czytaj dalej Tantryczny klasztor w TABO

Indyjskie napary (herbaty, kawy, mleko z solą) oraz… yerba mate

Yerba mate w Indiach W Indiach oczywiście yerba mate jest napojem nieznanym. Tutaj króluje przygotowywana na wiele sposobów herbata – Indie to nie tylko aromatyczny czaj (masala chai)! Kawa jest co prawda ogólnodostępna, ale raczej z turystycznych niż smakowych powodów. Turysta chce, turysta dostania. Podobnie jak kiedyś dostałam pizzę, której niczym nie mogłam przekroić… ani złamać. Na ten wyjazd wyposażyłam się w grzałkę (500W, ale … Czytaj dalej Indyjskie napary (herbaty, kawy, mleko z solą) oraz… yerba mate

KLASZTOR KI (buddyzm tybetański w Indiach)

Radość dyscypliny pratimoksza, nam, szczęśliwcom, podążającym za naszym wielkim mistrzem [Buddą], Nieskalanym, wypada, byśmy z czystą wiarą wkroczyli w bezkompromisowo etyczny styl życia. (…) Bez wątpienia ta dyscyplina pokona najcięższe ze skalań (…). Najwyższy umysł, bodhiczitta – linia życia drogi bodhisattwy – skupienie, jak jedność pokoju i wglądu, czegoż ta dyscyplina nie stworzy? Cudowna i wspaniała, głęboka ścieżka tantry, metoda urzeczywistnienia wolności od ja na … Czytaj dalej KLASZTOR KI (buddyzm tybetański w Indiach)